«Κατάληψη» 500.000 τ.μ. από νέα εμπορικά κέντρα

Εμπορικά κέντρα διεθνών προδιαγραφών συνολικής εκμισθώμενης επιφάνειας περίπου 500.000 τ.μ. θα αποκτήσει στη διετία 2008 - 2009 η Ελλάδα, σύμφωνα με πανευρωπαϊκή μελέτη της εταιρείας συμβούλων ακινήτων, Jones Lang LaSalle.

Η εταιρεία, η οποία εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την Αθηναϊκή Οικονομική, κατατάσσει τη χώρα μας στην 14η θέση μεταξύ 24 χωρών σε ό,τι αφορά την «έκρηξη» των εμπορικών κέντρων που εκτιμάται ότι θα συμβεί. Η Ελλάδα έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης νέων... Malls ή άλλων εμπορικών αναπτύξεων, καθώς ο αριθμός των τετραγωνικών μέτρων εμπορικών που αντιστοιχεί σε κάθε Ελληνα είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη.

Συγκεκριμένα, σε 25 αυτή τη φορά χώρες η Ελλάδα βρίσκεται στην 20ή θέση με λίγο περισσότερα από 50 τ.μ. ανά 1.000 κατοίκους. Ο μέσος όρος είναι χαρακτηριστικό ότι βρίσκεται στα 200 τ.μ. ανά 1.000 πολίτες, γεγονός που δείχνει ότι η χώρα μας έχει όλα τα φόντα να πρωταγωνιστήσει τα επόμενα χρόνια. Αλλωστε, η Ελλάδα, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, βρίσκεται στη λίστα με τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες χώρες σε ό,τι αφορά το απόθεμα κατοικιών σε σχέση πάντοτε με τα τετραγωνικά μέτρα ενοικιαζόμενου χώρου ανά 1.000 κατοίκους.

Σχέδια
Τα σχέδια των developers για τους νέους... ναούς του εμπορίου επιταχύνθηκαν ύστερα από την τεράστια επιτυχία που κατέγραψε το The Mall Athens, αλλά και τα άλλα εμπορικά κέντρα και πολυκαταστήματα, όπως το Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη, το ΙΚΕΑ και το Leroy Merlin στο αεροδρόμιο, τα Media Markt κ.λπ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, μόνο μέσα στο 2008 η Ελλάδα θα αποκτήσει σχεδόν άλλα 200.000 τ.μ. εκμισθώμενου χώρου σε εμπορικά κέντρα, το 2009 περίπου 250.000- 280.000 τ.μ. με αποτέλεσμα το 2010 να υπάρχουν συνολικά περίπου 1 εκατομμύριο τετραγωνικά μέτρα.Οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων δείχνουν ότι η χώρα μας «ξύπνησε» από το λήθαργο του 2007.

Οπως ανέφεραν οι ειδικοί, μετά το ενθαρρυντικό ξεκίνημα του 2005 και 2006, πέρυσι η κατάσταση ήταν απογοητευτική. Το υπάρχον μέγεθος των υπό ανάπτυξη εμπορικών κέντρων είναι, πάντως, ελάχιστο σε σχέση με τα όσα συμβαίνουν σε άλλες χώρες. Ωστόσο, κάτι φαίνεται να κινείται, αφού σε λίγες ημέρες ανοίγει τις πύλες του το δεύτερο ΙΚΕΑ στην Αττική και συγκεκριμένα στο εμπορικό κέντρο που ετοιμάζει η Βιοχάλκο στην Πειραιώς. Παράλληλα, μόλις προ ολίγων ημερών άναψε το «πράσινο φως» για να ξεκινήσουν τα έργα ανακατασκευής του κτιρίου του IBC το οποίο θα μεταμορφωθεί στο εμπορικό κέντρο Golden Hall, με επιφάνεια περίπου 40.000 τ.μ. Την προηγούμενη εβδομάδα έγινε γνωστό ότι η μεγάλη πορτογαλική εταιρεία Sonae Sierra -η οποία κυριαρχεί στον τομέα των εμπορικών αναπτύξεων- αγόρασε οικόπεδο σε προνομιακό σημείο στα Ιωάννινα με στόχο την ανέγερση εμπορικού - ψυχαγωγικού κέντρου 25.000 τ.μ.

Μέσα στο 2008 αναμένεται να λειτουργήσουν τα εμπορικά κέντρα του ομίλου Θεοδωρίδη (Pasal Development) και λίγο αργότερα και της Βιοχάλκο ενώ σημαντικές επενδύσεις υλοποιούνται σε Λάρισα, Ηράκλειο, Ιωάννινα. Αλλωστε, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας King Sturge, την επόμενη 10ετία οι κατά κεφαλήν ετήσιες λιανικές πωλήσεις θα φτάσουν τα 8.000 ευρώ ανά άτομο σημειώνοντας έκρηξη κατά 48% σε σύγκριση με το 2006.

Αποθέματα
Οπως αναφέρεται στην έρευνα της Jones Lang LaSalle, αναμένεται να υπάρξει σχεδόν διπλασιασμός του συνολικού αποθέματος ενοικιαζόμενων χώρων σε εμπορικά κέντρα ανά 1.000 κατοίκους. Αυτό σημαίνει μεγάλες επενδύσεις στους ναούς του εμπορίου, οι οποίοι φαίνεται να υπερισχύουν έναντι των παραδοσιακών αγορών.

Τα πιο σημαντικά projects που βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης είναι:

Golden Hall: Είναι το εμπορικό κέντρο της Lamda Development στη Λ. Κηφισίας. Θα έχει εμβαδόν περίπου 40.000 τ.μ., θα διαθέτει 140 πολυτελή καταστήματα, υπόγειο πάρκινγκ 1.400 θέσεων, καθώς και γραφεία 4.500 τ.μ. Ηδη έχουν υπογραφεί συμβόλαια μίσθωσης σχεδόν για το σύνολο του χώρου με πρώτο «βιολί» το δεύτερο Attica στην Αθήνα. Η επένδυση θα φτάσει τα 65 εκατ. ευρώ και θα είναι έτοιμο στο τέλος του έτους.

Εμπορικό κέντρο της Pasal: Η συνολική δομημένη επιφάνεια είναι περίπου 58.000 τ.μ. με περίπου 20 χιλ. τ.μ. ενοικιάσιμους χώρους και 800 θέσεις πάρκινγκ. Συμφωνία έχει κλείσει ήδη η DΙΧΟΝS-Κωτσόβολος, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την πώληση του συνόλου του κέντρου.

Δύο πολύ μεγάλες επενδύσεις σχεδιάζει η REDS του ομίλου Ελληνικής Τεχνοδομικής ΤΕΒ. Η πρώτη αφορά σε εμπορικό κέντρο 100.000 τ.μ. στην Κάντζα σε συνεργασία με την LSGIE. Η δεύτερη αφορά στον εμπορικό πόλο στη Γυαλού συνολικής επιφάνειας περίπου 40.000 τ.μ. όπου περίπου 21.000 τ.μ. θα αφορούν στο εκπτωτικό χωριό της McArthurGlen.

Μεγάλες εμπορικές αναπτύξεις προωθούν επίσης: Η εταιρεία Μπ. Βωβός Διεθνής Τεχνική στον Βοτανικό, ένα εμπορικό κέντρο 70.000 τ.μ. (ήδη ξεκίνησαν οι εργασίες). Η Sonae - Χαραγκιώνης θα μετατρέψει το ολυμπιακό γυμναστήριο στο Γαλάτσι σε εμπορικό κέντρο 38.000 τ.μ. Τέλος, σημαντικές είναι οι επενδύσεις στη Λάρισα από την Sonae Sierra το εμπορικό κέντρο Pantheon Plaza (76,3 εκατ. ευρώ) καθώς και το εμπορικό GAEA από την Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών.

ΕΚΡΗΞΗ
Εξι εκατ. τετραγωνικά μόνο στη Ρωσία

Κοσμογονία αναμένεται να γίνει τα επόμενα δύο χρόνια στην Ευρώπη, στον τομέα των εμπορικών κέντρων. Αλλωστε, μόνο το 2007 κατασκευάστηκαν πάνω από 6 εκατ. τ.μ. τα οποία προστέθηκαν στα 5 εκατ. τ.μ. του 2006. Σύμφωνα με την έρευνα της Jones Lang LaSalle, στην επόμενη διετία θα σημειωθεί έκρηξη εμπορικών κέντρων με «πρωταθλήτρια» τη Ρωσία με 6 εκατ. τ.μ. Ιταλία, Τουρκία και Πολωνία ακολουθούν με πάνω από 2 εκατ. τ.μ. νέων «ναών του εμπορίου»/ Επιπλέον 1,5 εκατ. τ.μ. θα κατασκευαστούν στην Βρετανία, την Γερμανία, την Ισπανία και 1 εκατ. τ.μ. στην Πορτογαλία. Εντυπωσιακή είναι η επίδοση της γειτονικής Τουρκίας όπου την επόμενη διετία σχεδιάζονται 70 νέα κέντρα, ωστόσο η χώρα βρίσκεται ακόμη χαμηλά σε ό,τι αφορά τον αριθμό των τετραγωνικών σε σχέση με τον πληθυσμό.

Του Βασίλη Σ. Κανέλλη