Το "παζλ" της ελληνικής αγοράς εξοχικής κατοικίας

Μεγάλο ενδιαφέρον από Έλληνες και ξένους αγοραστές, σημαντικά φυσικά πλεονεκτήματα αλλά και θεσμικά μειονεκτήματα και ελλείψεις σε υποδομές συνθέτουν το παζλ της αγοράς της εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα. Όπως επισημαίνει σε σχετική ανάλυση, ο ορκωτός εκτιμητής και πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής, κ. Χαράλαμπος Χαραλαμπόπουλος, "την τελευταία περίοδο υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον Ελλήνων και ξένων για την αγορά εξοχικής κατοικίας, το οποίο χρόνο με το χρόνο γίνεται και πιο μεγάλο. Το ενδιαφέρον αυτό σηματοδοτεί τη δραστηριοποίηση κατασκευαστών, τραπεζών και άλλων παραγόντων της αγοράς, προκειμένου να καλύψουν αυτήν την ανάγκη".

Οι εγχώριοι αγοραστές

Εδώ και μερικά χρόνια, λόγω των καλύτερων οικονομικών συνθηκών και της αύξησης του εισοδήματος της ελληνικής οικογένειας (παρά τις τρέχουσες δυσκολίες) ζητούνται με αυξανόμενο ρυθμό ποιοτικότερες κατασκευές, συνήθως σε περιοχές με απόσταση οδήγησης έως και δύο ώρες από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Πλέον η εξοχική κατοικία συγκεντρώνει πολλαπλό ενδιαφέρον από εγχώριους αγοραστές, διότι μπορεί να είναι:
- Κοντά στην πόλη, που συνδυάζει τη μόνιμη και την εξοχική κατοικία
- Σε συγκρότημα οργανωμένης δόμησης
- Μια μονοκατοικία – επένδυση με χρήση και εξοχικής κατοικίας
- Σε νησί ή βουνό
- Στον τόπο καταγωγής

Οι ξένοι ενδιαφερόμενοι

Σε ό,τι αφορά τα χαρακτηριστικά της ζήτησης από ξένους επίδοξους αγοραστές, σύμφωνα με τον κ. Χαραλαμπόπουλο, αυτά περιλαμβάνουν:
- Κατοικία στο μέρος που θέλουν, στη σωστή ποιότητα και τιμή
- Νόμιμες κατασκευές χωρίς "ιδιαιτερότητες"
- Ποιοτικές υποδομές (ύδρευση, αποχέτευση, δρόμους, δρομολόγια κλπ)
- Ύπαρξη κεντρικής διαχείρισης και ασφάλειας
- Εύκολες διατυπώσεις για την αγορά
- Ύπαρξη κάποιου μικρού κήπου για "φροντίδα και ενασχόληση"
- Αξιόπιστους πωλητές
- Όχι μεγάλη πυκνότητα δόμησης

Η ζήτηση προέρχεται κυρίως από Βορειοευρωπαίους (συνταξιούχους και μη), αλλά τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο από Ρώσους αγοραστές. Μέχρι σήμερα ξένοι έχουν αγοράσει εξοχική κατοικία σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως στην Κρήτη, στα Δωδεκάνησα, στα νησιά του Ιονίου, στο Πήλιο, στη Μονεμβασιά και τη Μάνη, στη Χαλκιδική κλπ.

Όμως, το μερίδιο συμμετοχής της χώρας μας στις πωλήσεις αυτές διεθνώς παραμένει πάρα πολύ μικρό και δυσανάλογο των φυσικών χαρακτηριστικών της πατρίδας μας. Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει χαμηλή θέση στις προτιμήσεις, αλλά και έλλειψη μεγάλων τουριστικών αναπτύξεων. Ωστόσο, η θεσμοθέτηση χωροταξικού σχεδιασμού και η επίλυση σημαντικών πολεοδομικών εμποδίων μπορούν να αναστρέψουν την κατάσταση και να αναδείξουν την πραγματική διάσταση των φυσικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας (ήλιος και ήπιο γενικά κλίμα, θάλασσα με το καθαρό γαλάζιο χρώμα της και πολλές ακτές με γαλάζιες σημαίες, δεκάδες πανέμορφα και μοναδικά νησιά, ωραία μέρη σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, πλήθος ιστορικών σημείων – προορισμών, τόπους με θρησκευτική σημασία, ιαματικές πηγές, αλλά και ένα μεγάλο αριθμό προορισμών που ακόμη δεν έχουν αναπτυχθεί.).

Όπως επισημαίνει ο κ. Χαραλαμπόπουλος, για να μετουσιωθεί το αγοραστικό ενδιαφέρον σε πραγματικές συναλλαγές και ουσιαστική ανάπτυξη της αγοράς εξοχικής κατοικίας, θα πρέπει, καταρχήν, να βελτιωθούν οι υποδομές (αεροδρόμια, λιμάνια, εθνικό οδικό δίκτυο, δίκτυα αποχέτευσης, βιολογικοί καθαρισμοί κλπ.), κινήσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να βελτιωθεί ριζικά η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας, κάτι στο οποίο οι ξένοι αγοραστές και ειδικά οι συνταξιούχοι δίνουν πολύ μεγάλη σημασία.

Επίσης, η προωθούμενη θεσμοθέτηση ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού και κτηματολογίου, σε συνδυασμό με τη σχεδιαζόμενη αναμόρφωση της πολεοδομικής νομοθεσίας, θα δράσουν καταλυτικά στην επίλυση σημαντικών και χρόνιων προβλημάτων που εμποδίζουν την ορθολογική ανάπτυξη της αγοράς της εξοχικής κατοικίας.

Τέλος, θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά η προβολή της χώρας στο εξωτερικό, μέσω, π.χ. της συμμετοχής σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις παραθεριστικής κατοικίας, αλλά και σε επίπεδο επιχειρήσεων, να οργανωθούν επαγγελματικά δίκτυα πωλήσεων στο εξωτερικό.